Το θερμόμετρο των συναισθημάτων ήταν μια πρώτη λύση για την αναγνώριση του θυμού. Όταν ο μαθητής μας, όμως, εκδηλώσει το σε ποιο στάδιο του θερμόμετρου είναι, τότε πρέπει να είναι σε θέση να χειριστεί και την κατάσταση αυτή. Να μια τεχνική που μπορείτε να εφαρμόσετε. 

"Το βουνό του θυμού"
Σκοπός είναι να φανταστεί το παιδί πως ανεβαίνει ένα βουνό όταν τα πράγματα δεν πάνε όπως θα θέλει. Άλλα παιδιά ανεβαίνουν το βουνό γρήγορα, άλλα πιο αργά. Άλλα δεν φτάνουν καν μέχρι την κορυφή του. 
Στην κορυφή του βουνού είναι η έκρηξη θυμού που μπορεί να έχει ο μαθητής. Σκοπός είναι πριν φτάσει στην κορυφή να στρίψει στην παράκαμψη. Η παράκαμψη δηλώνει τους τρόπους που έχει παρατηρήσει πως τον ηρεμούν. 

Όπως θα δείτε υπάρχουν 4 στήλες. Στην στήλη "σε ηρεμία" ο μαθητής μπορεί να γράψει πως νιώθει όταν είναι ήρεμος (αυτός θα είναι ο στόχος, να γυρίζει σε κατάσταση ηρεμίας). Στην στήλη "τι με ενοχλεί;" καλείται να γράψει όλα τα στοιχεία που παρατηρεί πως τον θυμόμουν και τον κάνουν να ανεβαίνει το βουνό άλλοτε πιο γρήγορα κι άλλοτε πιο αργά. Στην στήλη "σημάδια άγχους" ο μαθητής σας γράφει οτιδήποτε παρατηρεί στο σώμα του ή στην συμπεριφορά του όταν αρχίζει να αγχώνεται και να θυμώνει. Τελευταία στήλη είναι αυτή της παράκαμψης. Ως παράκαμψη θα ορίζουμε όλους τους τρόπους που ηρεμούν τον μαθητή μας. 

Επομένως σε ένα χαρτί έχει ήδη σημειώσει:
1. τι τον ενοχλεί
2. τι νιώθει όταν αρχίζει να ενοχλείται
3. τι μπορεί να κάνει για να ηρεμήσει
4. πως θα νιώσει όταν είναι ήρεμος και τα καταφέρει.

Αν ο μαθητής σας έχει χαμηλή αυτοπεποίθηση, η ιστορία με την μηχανή που μπορούσε θα τον βοηθήσει να καταλάβει πόσο σημαντικό είναι να επιμένει και να μην τα παρατά για να ξεπεράσει κάθε δυσκολία. 

Ο σύνδεσμος για το παραμύθι είναι αυτός https://www.youtube.com/watch?v=8EhpqcXoxGI
ωστόσο είναι στα αγγλικά. Έκανα, λοιπόν, μια προσπάθεια να το μεταφράσω και να το συνοψίσω λίγο. Ο σύνδεσμος υπάρχει παρακάτω τόσο για το παραμύθι όσο και για το βουνό του θυμού. 

Ελπίζω να σας αρέσει η ιδέα αυτή. Έρχονται κι άλλες ιδέες για την διαχείριση των συναισθημάτων και αναλύσεις περί του θυμού και του τι προκαλεί στο σώμα ενός ατόμου. Γιατί να μάθουμε το τελευταίο; 

Μόνο όταν είμαι σε θέση να κατανοήσω τον άλλον και το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκεται, μπορώ να βοηθήσω ουσιαστικά.

Μάθετε να διαχειρίζεστε τον θυμό και τα άσχημα συναισθήματα σας ώστε να βελτιώσετε τις σχέσεις σας με τους άλλους. Δεν σκοπεύω με αυτό το αρχείο και τις οδηγίες του να σας δείξω πως να μην νιώθουν τα παιδιά σας τον θυμό, αλλά πως να τον εκδηλώνουν με διαφορετικό τρόπο απ' ότι με την βία. Σκοπεύω να σας δείξω την δικιά μου καθαρά οπτικά περί του πως όταν μπορώ να εκδηλώσω αυτό που νιώθω, το σέβομαι και με αγαπάω, άρα μπορώ να αγαπήσω και τους άλλους γύρω μου. 

Η μεγαλύτερη απόδειξη του πως η παραπάνω θεωρία μου είναι αληθινή προέκυψε από το εξής σκηνικό. Ο μαθητής μου, όταν τον γνώρισα, κουνούσε συνέχεια τα χέρια του, πείραζε πόμολα και πάντα κουνούσε ένα πράσινο παιχνιδάκια για να ηρεμεί. Ποτέ δεν προσπάθησα να του πω ή έστω να υπονοήσω να σταματήσει να κάνει κάτι από αυτά. Τον σεβάστηκα, αναγνωρίσαμε το συναίσθημά του που ήταν η ανασφάλεια και προσπάθησα να του δώσω ένα ασφαλές περιβάλλον. Αμέσως οι συμπεριφορές αυτές ελαττώθηκαν και έφτασε να μην τις εφαρμόζει παρά μόνο όταν ήταν υπερβολικά χαρούμενος για κάτι και με την κίνησή του έδειχνε την χαρά του. Κάναμε ένα αντίστοιχο θερμόμετρο, αλλά κυρίως εφάρμοσα την ιδέα αυτού που περιγράφω στο αρχείο (όλες οι οδηγίες είναι εκεί). Εφάρμοσα την ιδέα της συζήτησης, του "πως νιώθω; τι μπορώ να κάνω για να μην νιώθω τόσο έντονα αυτό το συναίσθημα; με ποιον τρόπο θέλω να ηρεμήσω αυτό το συναίσθημά που νιώθω ώστε να είμαι καλά με εμένα;". Λειτούργησε. Μαγικά. 

Βέβαια μπορεί να μην υποστηρίζετε αυτή την ιδέα ή να σας φαίνεται παράλογη, και πάλι μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το αρχείο αυτό με ευκολία. Ένα θερμόμετρο με το από ποια στάδια περνάω ώστε να καταλήξω να θυμώσω πραγματικά, ένα θερμόμετρο δεύτερο που δίνει εξηγήσεις για το πως μπορώ να μην φτάσω στην βία με διάφορους τρόπους. 

Ο,τι κι αν πιστεύετε, αξίζει πιστεύω να του δώσετε μια ευκαιρία.

           "Σημασία στην ζωή δεν έχουν οι φίλοι, αλλά οι αληθινοί φίλοι"
Διαμαντής Ζ.

Πριν δημιουργήσουμε το παραμύθι για την φιλία (δες εδώ), οργανώσαμε λίγο όσα είχαμε στο μυαλό μας περί φιλίας. Όλα όσα θα δείτε στο παρακάτω φυλλάδιο προέκυψαν μέσω συζήτησης με τον μαθητή για πραγματικές καταστάσεις που βιώνει (λόγω αυτισμού δυσκολεύεται σε υποθετικές καταστάσεις)

Ελπίζουμε να σας αρέσει. Μιλήστε κι εσείς με τους μαθητές σας για την φιλία, δημιουργήστε το δικό σας παραμύθι, την δικιά σας αφίσα, το δικό σας τραγούδι. 

Αναμείνατε σε επόμενη ανάρτηση για την αφίσα μας, το τραγούδι μας και τις κατασκευές που έχουμε φτιάξει. 

Σπυροπούλου Δήμητρα @ Ξέρω πάντα να γελώ

Οι κοινωνικές δεξιότητες δεν είναι πάντοτε αναπτυγμένες σε παιδιά με αυτισμό, είναι ένα κομμάτι που παρουσιάζει ελλείμματα. Παραδειγματικά, ο δικός μου μαθητής έχει μια αίσθηση του τι είναι "φιλία" και επιθυμούσε ανέκαθεν να έχει φίλους, ωστόσο δεν ήξερε πως να τους αποκτήσει. Δεν ήταν μόνο η απόκτηση αλλά και η δυσκολία του να δημιουργήσει φίλους εκτός των παιδιών της τάξης του ή να κατανοήσει πως ακριβώς πρέπει να φέρεται ένας φίλος (π.χ. να μην εκμεταλλεύεται). 

Έτσι, έχοντας δημιουργήσει το πρώτο του παραμύθι, με το οποίο ενθουσιάστηκε, του πρότεινα να δημιουργήσουμε άλλο ένα. Μόνος του πρότεινε ως θεματική το να βρει ο Αντρέας έναν φίλο. Χτίσαμε, επομένως, όλο το σκηνικό, τοποθετήσαμε τον μικρό Αντρέα και τους γονείς του. Στην ερώτηση "πως θα αποκτήσει φίλους ο Αντρέας" η απάντηση κούμπωνε στην δική του ζωή "θα παίζει με τους γονείς του". Εξηγήσαμε τι θα πει οικογένεια και με μια μικρή παρότρυνση και ερώτηση "που θα μπορούσε κάποιος να βρει πολλά παιδιά μαζεμένα για να βρει και φίλους" κατέληξε στην παιδική χαρά. Αυτό θα ήταν το σκηνικό μας. Από το σημείο αυτό και έπειτα το "χτίσιμο" της ταινίας μας ήταν παιχνιδάκι. Ο μικρός μου θησαυρός έφτιαξε την ιστορία τελείως μόνος και την εμπλούτισε με την προοπτική του "να την διαβάσουν πιο μεγάλα παιδιά κυρία".

Σας την παραθέτουμε κι ευχόμαστε ολόψυχα κι εγώ κι αυτός να σας αρέσει. Ήδη στολίζει την βιβλιοθήκη του σχολείο μας. Είθε να στολίσει και τις καρδιές σας! 

Φιλιά, 
Σπυροπούλου Δήμητρα @ Ξέρω πάντα να γελώ

Σε μια προσπάθεια γλωσσικής ανάπτυξης και δόμησης κειμένου, δημιουργήσαμε το παρακάτω παραμύθι. Τα λόγια είναι του μικρού μαθητή μου όπως ακριβώς μου τα εκφωνούσε και μαζί εικονογραφήσαμε αυτό το ωραίο παραμυθάκι. 

Δεν ήταν πως μάθαμε να γράφει ιστορία (δες στην κατηγορία "γλώσσα/ έκθεση" για το πως το καταφέραμε αυτό) αλλά εκδήλωσε μέσα από την συγγραφή του παραμυθιού έναν μεγάλο καλοκαιρινό φόβο του τον οποίο και συζητήσαμε ώστε να τον ξεπεράσει. Διαβάστε το με τους μαθητές σας, συζητήστε για τους φόβους τους και για το πως πάντα υπάρχει μια λύση, ένα παράθυρο που βλέπει σε αυλές και ήλιους και όνειρα. Αν πάλι μπορείτε και θέλετε, δημιουργήστε το δικό σας παραμύθι και στείλτε τε το μας ώστε να το δημοσιεύσουμε (με όλα τα πνευματικά δικαιώματα σε σας και τα μαθητούδια σας). 

Να περνάτε καλά εσείς και τα μικρά γιαβράκια σας, 
​
Σπυροπούλου Δήμητρα @ Ξέρω πάντα να γελώ